| BS. TRẦN MAI KHANH Sự nghiệp bác sĩ của tôi trong thời mắc dịch COVID-19 gặp toàn những chuyện kỳ dị. Hai ngày trước, khi tôi đang chuẩn bị khám bệnh trực tuyến qua mạng cho một bệnh nhân, thì cô y tá tôi chạy đến bảo tôi phải tìm chỗ trốn ngay. Có một người đang nổ súng trong khuôn viên bệnh viện và chúng tôi được yêu cầu phải khóa cửa, tắt đèn và tìm một nơi, cách xa cửa sổ, để trốn. | MAI KHANH TRAN, MD My life as a physician in time of COVID-19 has been nothing but surreal. Two days ago, as I was about to get onto zoom for my telemedicine visit with a patient, my nurse ran in telling me to hide. There was an active shooter situation on hospital ground, and we were told to lock the doors, turn off the lights, and find a place, away from the windows, to hide. |
| Làm gì có nơi nào tốt để trốn. Khi chồng tôi nhắn tin nhắc tôi chuyển chuông điện thoại qua trạng thái rung, tôi đã mất hết bình tĩnh. Chúng tôi có một cháu bé đang khóc thét trong văn phòng. Thế tắt chuông điện thoại có giúp ích được gì? Khi những lời nhắn “thương em”, “thương bạn”, “đang cầu nguyện cho nguyện cho bạn” liên tục hiện lên, tôi đã khóc như một em bé già đầu trước mặt các nhân viên của mình vào lúc mà tôi cần phải mạnh mẽ và bình tĩnh nhất. Sau khi đã bắt được người nổ súng, cảnh sát cho chúng tôi ra ngoài. Rồi sau đó tôi nghe được xa gần rằng người đó chỉ bắn súng thính/súng bắn pháo sáng/flare gun và chỉ có súng giả trên người, như thể đó là một tình huống không thật nghiêm trọng như vậy. Nhưng đó là một tình huống rất thật đối với tôi. Khi đang co ro trốn với mọi người trong phòng tối, tâm trí tôi liên tục nhìn thấy hình ảnh của một tay súng đeo mặt nạ, trang bị súng trường loại tấn công AR-15 và nhiều băng đạn dược, đi từ phòng khám bệnh đến phòng khám bệnh, từ văn phòng đến văn phòng, để giết tất cả các chuyên viên chăm sóc y tế. Vâng, cứ tự nhiên gọi tôi là một con gà siêu nhát gan, tôi mặc kệ. Nhưng dù sợ hãi như vậy, tôi vẫn đến văn phòng làm việc. Và tất cả các đồng nghiệp của tôi cũng thế, những người làm việc tại bệnh viện, phòng cấp cứu/ER, phòng hồi sinh người bệnh nặng/ICU, họ sợ muốn chết khi phải đối đầu với một kẻ thù vô hình, nhưng họ vẫn đến bệnh viện làm việc của mình. Tôi đã có được một kinh nghiệm tích cực hơn tại bệnh viện trước đó trong ngày. Bệnh viện có một ban tiếp tân trụ ngay “hàng đón người đến” để kiểm soát tất cả những người đi vào bệnh viện, phần lớn là chỉ cho các chuyên viên chăm sóc y tế đến làm việc, vì đã có lệnh không cho người thăm viếng. Và cũng cùng một hàng vào này ban tiếp tân sẽ chào tiễn khi chúng tôi rời đi. Trong ban tiếp tân còn có một người đại diện ban quản trị của bệnh viện, và tất cả cùng nhau, họ đồng thanh nói lên lời “cảm ơn bác sĩ đã đến làm việc.” Cứ thế, họ tiếp tục chào tiễn mọi người với lời cảm ơn này, giống như đang lập đi lập lại một điệp khúc trong một bi kịch Hy Lạp nào đó. Tôi lại ứa nước mắt. Cảm giác được cảm kích đó hình như đã thiếu thốn trong thời gian qua. Nhưng không phải tất cả các bệnh viện đều giống nhau. Trong số bốn bệnh viện lớn mà tôi đang làm việc hoặc có liên hệ (Hoag, Orange Coast Memorial, Fountain Valley Regional Hospital, Bệnh viện Nhi đồng Quận Cam/CHOC), có hai bệnh viện cấm bác sĩ nhân viên đeo mặt nạ y tế khi họ khám cho bệnh nhân không bị COVID-19, và có hai bệnh viện bắt phải đeo. Bó tay thôi. Tại sao? Bởi vì không có chỉ thị rõ ràng từ những người ở trên. Mãi đến ngày 7 tháng Tư, ba ngày trước, CDC mới đưa ra chỉ thị hướng dẫn cho những người phải làm việc thiết yếu: đeo mặt nạ y tế, đo nhiệt độ thân thể, giữ khoảng cách xa nhau 6 feet nếu được. Dù sao thì đó vẫn khá hơn những gì họ đã nói với các bác sĩ hồi tháng Hai—“Hãy tự chăm sóc bản thân.” Việc cấm các chuyên viên chăm sóc y tế tự bảo vệ chính mình là vô lương tâm; việc các bệnh viện không cung cấp đầy đủ trang thiết bị y tế bảo vệ/PPE cho nhân viên của họ là phạm tội. Có bác sĩ phòng cấp cứu/ER ở một số bệnh viện vẫn cần có kính che mặt đeo bảo vệ thêm bên ngoài những mặt nạ y tế N95 mà họ phải dùng đi dùng lại nhiều lần. Và chính việc thiếu chỉ thị rõ ràng từ những người ở trên đã khiến cho cuộc chiến chống lại COVID-19 trở nên rất khó khăn. Lần đầu tiên trong lịch sử hiện đại và trong sự nghiệp y tế 25 năm của tôi, mà chúng ta phải đương đầu với một mối đe dọa thảm khốc từ một căn bệnh mà chúng ta không thể chỉ chữa trị bằng kiến thức, kỹ năng và kho vũ khí y tế. Khi nào vẫn chưa có cách xét nghiệm chung và kết quả nhanh cho mọi người, chưa có thuốc chữa bệnh, chưa có thuốc chích ngừa bệnh, thì chúng ta phải chiến đấu với COVID-19 bằng chính sách xã hội. Tại thời điểm này trong cuộc đua sống còn, và vì chúng ta đã lãng phí ít nhất là hai tháng, nên phương pháp giữ khoảng cách vệ sinh an toàn là cách DUY NHẤT để đối phó với đại dịch này. Chúng ta biết phương pháp giữ khoảng cách vệ sinh an toàn đang có hiệu quả. Chúng ta thấy hiệu quả ở California và New York. Số trường hợp bệnh mới đã không tăng nhiều như trước tại các điểm nóng này. Tuy nhiên, số lượng ca bệnh mới ở các tiểu bang không có lệnh ở yên tại chỗ hoặc trì hoãn thực hiện lệnh đó như Michigan, Florida, Louisiana, Texas, đang bộc phát. Số trường hợp bệnh nhân thiệt mạng sẽ đến sau số ca mới khoảng 2 tuần, như ở các điểm nóng khác trên toàn thế giới. Cho nên con số người chết dự định sẽ tiếp tục tăng tốc và đạt đỉnh số cao nhất trong hai tuần tới, ngay cả trong khi chúng ta đang thực hành nhiều phương pháp giữ khoảng cách an toàn như hiện tại. Và đây là những cái chết cô đơn và đau đớn, vì vậy một hoặc hai hoặc 16,695, con số người chết hiện tại ở Mỹ, là quá nhiều. Và nếu cha mẹ, vợ chồng, con cái, bạn bè của mình, nằm trong con số này, thì thật là làm sao chịu đựng nổi. Đối với các chuyên viên chăm sóc y tế, những người được đào tạo để chăm sóc và an ủi, đây là điều không thể tưởng tượng nổi. Vì vậy, nên không chấp nhận được, con số người chết ít hơn 100,000 không phải là một câu trả lời tốt, ngay cả khi con số đó là đủ tốt cho Tổng Thống của chúng ta. Chúng ta có thể khá hơn thế. Người dân Mỹ là những người có khả năng, kiên cường và có lòng thương người nhất trên thế giới. Chúng ta chắc chắn có thể đối phó với COVID-19 nếu chúng ta có được những người lãnh đạo có khả năng và can đảm, nhưng rõ ràng là chúng ta đang không được như vậy vào lúc này. Chúng ta cần phải nghiêm ngặt đóng cửa các hoạt động trên toàn quốc cho đến khi số lượng ca bệnh mới và tử vong giảm xuống tới mức tối thiểu. Chúng ta cần có một chính sách cấp quốc gia để mọi vùng miền cả nước thực hiện điều này một cách nghiêm túc. Chúng ta cần phải cứu mạng sống con người trước khi có thể nghĩ đến việc mở cửa hoạt động kinh tế trở lại. Chúng ta chỉ cần kéo dài thêm chút thời gian, trước khi đặc tính lỗi lạc của người Mỹ có thể góp phần tìm ra thuốc chữa bệnh và thuốc chích ngừa bệnh, để ngăn chặn nhiều cái chết hơn. Chúng ta cần thức tỉnh và nhận ra rằng ông Tổng Thống này không có khả năng bảo vệ sinh mạng của người dân Mỹ. Vì thế, thưa quý Thị Trưởng và Thống Đốc, các vị sẽ phải tự lo cho dân mình. Chính quý vị sẽ phải đưa ra giải pháp, tổ chức và thực hiện từng bước một để bảo vệ người dân của mình. Vì chính phủ liên bang sẽ không có ở đó để giải cứu quý vị. Ông Jared Kushner, cố vấn của Tổng Thống, đã nói rằng đồ trong kho dự trữ quốc gia không phải dành để tiếp tế cho các tiểu bang sử dụng. Nếu thế thì làm ơn nhắc cho tôi nhớ vậy số hàng tiếp tế này để dành tiếp tế cho ai sử dụng? Ngoài việc chuẩn bị cho con số bệnh nhân tăng đột biến trong bệnh viện, chúng ta, với sự tài trợ công cộng của địa phương, cũng nên huy động và mướn các nhân viên trong ngành chăm sóc sức khỏe và nhà hàng đang bị nghỉ làm tạm thời, đi làm cung cấp thuốc men và thực phẩm thiết yếu cho những người lớn tuổi và người bị cấm túc trong nhà. Đây là một giải pháp có lợi cho mọi bên, nếu có thể gọi nó là một giải pháp có lợi trong cuộc khủng hoảng này: giữ và chăm sóc người cao niên có nguy cơ cao ở trong nhà và tạo công việc làm thiết yếu cho những người lao động bị thiệt hại tài chánh nặng nhất. Chúng ta đang bị kẹt ở một giao điểm chưa từng bao giờ thấy giữa y học và chính trị. Lịch sử quay trở lại khoảng thời gian khi dân số bản địa ở Nam Mỹ đã bị xóa sổ bởi những căn bệnh dịch do nhà thám hiểm Christopher Columbus và đoàn thủy thủ vui chơi của ông mang đến vùng đất mới. Chúng ta không thể đánh bại COVID-19 chỉ với thuốc men, ít nhất là chưa phải vào lúc này. Chúng ta cần đánh bại nó bằng chính sách xã hội. Cách duy nhất để không bị nhiễm COVID-19 là tránh tiếp xúc. Vì một khi đã nhiễm bệnh, coi như lả bệnh nhân đang chơi trò tự bắn súng ru-lét Nga. Không có thuốc điều trị, chỉ có canh chừng, hỗ trợ, và chờ con vi khuẩn corona phát bệnh theo diễn biến tự nhiên của nó. Nhóm chuyên viên chăm sóc người bệnh nặng chỉ có thể cung cấp oxy, thuốc để ổn định và máy trợ thở để ngăn ngừa tử vong. 80% những người phải dùng máy trợ thở không sống được sau đó. Trò tự bắn ru-lét không tha một ai: già trẻ; đàn bà, đàn ông; khỏe mạnh, ốm yếu dễ mắc bệnh. Ác ôn hơn nữa, những người lớn tuổi, dễ mắc bệnh, nghèo sẽ là những người thua cuộc đầu tiên trong trò chơi này. Vào thời mắc dịch COVID-19, với trò tự bắn ru-lét Nga, cách đối phó kiểu Mỹ là không thèm chơi trò đó. Giải pháp của người dân Mỹ là thực hành biện pháp giữ khoảng cách vệ sinh an toàn với một sự cam kết và quyết tâm nổi tiếng của người dân ở đây, hãy coi như thể sự sống còn của tất cả chúng ta đều phụ thuộc vào giải pháp này. Ngày 10 tháng 4 năm 2020 Bác sĩ Trần Mai Khanh đã hành nghề y được 25 năm. Bà còn tổ chức nhiều chuyến công tác y tế nước ngoài để chăm sóc cho những người bệnh thiếu thốn nhất. (Việt Tide chuyển ngữ) | There was no good place to hide. When my husband texted to remind me to turn our cell phones to vibrator mode, I lost it. We have a wailing baby in the office. What’s the point? The tears I shed with all the “I love you” and “praying for you all” texts made me look like a big baby in front of my staff at a time when I needed to be strong and calm. The police let us out when they got the shooter. Then I heard, from people near and far, that he only shot off his flare-gun and had only gun replicas on him, as if it wasn’t such a serious situation. It was very real to me. As I was huddling in the dark, my mind kept seeing images of a masked gunman, armed with AR-15 and rounds of ammunition, going from exam to exam room, office to office, to kill all the healthcare providers. Yes, call me a big chicken, I don’t care. But as scared as I am, I still show up in the office. And that goes for all of my colleagues who still show up at the hospital, the ER, the ICU, scared to death as they face an invisible enemy, but they still do it anyway. Earlier in the day, I had a very uplifting experience at the hospital. There was a “receiving line” that screened all incoming people to the hospital, mostly healthcare providers, since there is a no-visitor policy. That same line greeted us as we leave. There was an administrator there too, and together, they all kept saying “thank you doc for coming.” They kept saying it over and over, like the chorus in a Greek tragedy. I broke down in tears. That sense of appreciation has been missing for a while. But not all hospitals are the same. Of the four major hospitals that I am associated with or on staff, (Hoag, Orange Coast Memorial, Fountain Valley Regional Hospital, Children’s Hospital of Orange County or CHOC), two ban mask-wearing by staff physicians when they see non-COVID-19 patients, and two require it. Go figure. Why? Because there is no clear directive from above. It was not until April 7, three days ago, that the CDC came out with guideline for people engaging in essential activities: wear mask, screen temperature, stay 6 feet away as much as feasible. That beats what they said to doctors back in February—“take care of yourselves.” It is unconscionable to ban healthcare providers from protecting ourselves; it is criminal for hospitals to not provide adequate PPE to their staff. The ER doctors in some hospitals still need face-shields to augment their re-used N95 masks. And it is this lack of clear directive from above that makes the battle against COVID-19 so difficult. For the first time in modern history and in my 25 year medical career, there is an eminent threat from a disease that we cannot manage with just our knowledge, skills, and medical arsenal. As long as there is no universal testing with quick turn-around, no cure, no vaccine, then we have to fight COVID-19 with social policy. At this point in the game, and because we wasted two good months, social distancing is the ONLY way to get a handle on this pandemic. We know social distancing is working. We see it in California and New York. The number of new cases is not climbing as much in these hotspots. Yet the number of new cases in states that have no stay-in-place order or delayed implementation of such policy, like Michigan, Florida, Louisiana, Texas, is exploding. The number of deaths lags the number of new cases by about 2 weeks, as in other hotspots worldwide. We should then expect the number of deaths to continue to accelerate and peak in the next two weeks, even with the current social distancing practices. And these are lonely and painful deaths, so one or two or 16,695, the current number of deaths in the US, are too much. And if it involves your mom, dad, husband, wife, child, friend, it is unbearable. To healthcare providers who are trained to care and comfort, this is unimaginable. So no, less than 100,000 deaths is not a good response, even if that is good enough for our President. We are better than that. The American people are the most capable, resilient, and compassionate in the world. We can surely fight COVID-19 if we have capable and courageous leadership, which we clearly don’t. We need to have a strict national shut-down until the number of new cases and the number of deaths are declining to a minimal. We need a national policy so that every region in the country will take this seriously. We need to save lives before we can think about re-opening the economy. We simply need to buy us some time, to prevent more deaths, before the American ingenuity kicks in with a cure and a vaccine. We need to wake up and realize that this President is not capable of protecting American lives. Mayors and Governors, you are on your own. You need to organize and take steps to protect your people. The federal government won’t come to your rescue. Jared Kushner, the President’s advisor, said that the national stockpile is not for the States to use. Please remind me who they are for? In addition to making preparation for the surge in the hospitals, we should also mobilize, with local public funding, to deliver essential medicine and food to the elders and the shut-in, using furloughed workers from the healthcare and restaurant sectors. It’s a win-win situation, if there is such a thing in this crisis: keeping at-risk seniors home and the most-affected workers doing essential tasks. We are at an intersection between medicine and politics unlike anything we have seen. It harkens back to the time in history when the indigenous population in South America was wiped out by the diseases brought over by Christopher Columbus and his merry men. We cannot beat COVID-19 with medicine alone, at least not yet. We need to beat it with social policy. The only way to not get COVID-19 is to avoid exposure. Once the infection occurs, it’s like Russian roulette. There is no treatment, just supportive management until the coronavirus runs its course. The critical care team can only give oxygen, drugs to stabilize, and mechanical ventilation to prevent death. 80% of those who get on the ventilators do not get off alive. Young, old; women, men; healthy, vulnerable, all play the roulette. To add insult to injury, the game is stacked against the elders, the most vulnerable, and the poor. In the time of COVID-19, with the game of Russian roulette, the American way is to not play at all. The American solution is to practice social distancing with the same commitment and determination that we are known for and as if our lives depend on it—all of our lives. April 10, 2020 Dr Tran has been practicing medicine for 25 years. She has led many medical missions to provide care for the underserved. |
RSS Feed