COVID-19: Nó tới cửa rồi. ~ It’s Here.

BS TRẦN MAI KHANH

Cuối cùng thì nó cũng đến rồi. Hai bác sĩ và một nhân viên trong văn phòng của tôi cảm thấy không khỏe, phải vô phòng cấp cứu bệnh viện và được làm xét nghiệm COVID-19. Anh rể tôi, một người ngoài 60 tuổi và có bệnh sử, chợt cảm thấy ớn lạnh và đau nhức. Anh cũng đã được làm xét nghiệm. Một người bạn thân, vẫn khỏe mạnh trước đây, vừa nằm 7 ngày trong Phòng Cấp Cứu Người Bệnh Nặng của một bệnh viện địa phương uy tín. Bệnh viện đã đề nghị anh cân nhắc ký giấy yêu cầu DNR (Đừng Cấp Cứu Hồi Sinh) nhưng rất may anh đã hồi phục sau cơn bệnh thập tử nhất sinh.

MAI KHANH TRAN, MD
 
It’s finally hitting home. Two of my partners and one staff went to the ER sick and were tested for COVID-19. My brother-in-law, who is in his 60s and has a medical condition, felt the chills and bodyache. He too got tested. A dear friend, previously healthy, just spent 7 days in the ICU at a local prestigious hospital. He was asked to consider the DNR (Do Not Resuscitate) order but thankfully he recovered from the near-death experience. 

Nó đến đây rồi. Nó không còn ở Trung Quốc nữa. Nó không chỉ ở thành phố New York. Nó không chỉ ở Seattle. Nó đã có mặt tại Quận Cam.

Tôi sẽ không đưa ra số lượng ca tử vong hàng ngày vì con số này thay đổi liên tục, theo từng giờ, từng phút. Tôi sẽ đề cập đến một vài thống kê để làm sáng tỏ sự cấp bách của vấn đề.

Mỹ đã qua mặt Trung Quốc về số người bị nhiễm COVID-19. Ngày hôm qua, chúng ta đã có con số tử vong cao nhất trong một ngày, hơn 1,000, ở Mỹ. Ngày hôm qua, chúng ta đã có con số người mới bị nhiễm bệnh cao nhất trong một ngày, hơn 1,000 ở Los Angeles. Và ngày hôm qua, chúng ta đã có con số nhiễm bịnh mới cao nhất trong một ngày, hơn 100, ở Quận Cam. Tôi bảo đảm rằng những con số kỷ lục này sẽ còn tăng cao trong những ngày tới.

Nhưng xu hướng lây lan bệnh có vẻ đang chậm lại, nhờ vào biện pháp cách ly xã hội. Tỷ lệ bệnh từng tăng gấp đôi mỗi 2 ngày nay đã kéo dài thành 4 ngày ở một số điểm nóng. Các trường học ở California đã đóng cửa trong năm học này. Lệnh ở yên tại chỗ tại California có hiệu lực vô hạn định. Thời hạn dự định cho mọi người trở lại làm việc / kinh doanh như thường lệ trên toàn quốc đã được dời đến cuối tháng Tư. Nhưng thật không may, chúng ta vẫn có những vùng miền trong nước không có lệnh ở yên tại chỗ, hoặc có nhưng rất lỏng lẻo. Cách đây hai ngày, Thống Đốc Georgia nói rằng ông đã không biết người nhiễm bệnh nhưng không có triệu chứng vẫn có thể lây bệnh cho người khác. Thật vậy sao? Thống Đốc Florida, cũng như một vài Thống Đốc khác, coi các cuộc tụ họp tôn giáo là những sinh hoạt thiết yếu, nên các nhà thờ được miễn theo lệnh. Thật vậy sao? Điều chúng ta cần làm vào lúc này là đóng chặt cửa mọi hoạt động trên toàn quốc từ 6 đến 8 tuần nếu chúng ta nghiêm túc trong việc bảo vệ mạng sống của người dân Mỹ và ngăn chặn sự lây lan của COVID-19.

Và điều chúng ta cần có là những người lãnh đạo có đủ can đảm để đưa ra những quyết định khó khăn nhưng cũng biết nhận lỗi khi mắc phải sai lầm. Tên con vi khuẩn là mới lạ/novel có lý do của nó. Chúng ta đang phải đối phó với một con vi khuẩn giết người bí ẩn và thất thường. Thành thật mà nói, chúng ta biết rất ít về con vi khuẩn này, và những gì chúng ta biết đột biến hóa gần như mỗi ngày. Vì vậy, có thể hiểu được, hay có thể dự định được sẽ có những quyết định và tính toán sai lầm xảy ra. Khi những điều không may này xảy ra, thì đừng chối bỏ, đừng tránh né, đừng ngụy biện. Chỉ cần nói, dựa vào sự tham khảo đầy đủ, những chi tiết có được, và thiện chí, chúng tôi đã đưa ra những quyết định tốt nhất có thể, và chúng tôi sẽ điều chỉnh lại bất cứ khi nào cần thiết. Hầu hết mọi người sẽ chấp nhận cách giải thích đó. Nhưng chúng ta sẽ không chấp nhận một thái độ ác ôn coi thường mạng sống và xấc xược bất chấp sự thật.

Số người được cho làm xét nghiệm COVID-19 bây giờ có nhiều hơn, nhưng cũng vẫn chỉ dành riêng cho những người bệnh có triệu chứng. Ngay cả việc yêu cầu được làm xét nghiệm cũng không dễ dàng. Bác sĩ đồng nghiệp của tôi, người đang có triệu chứng bị bệnh, đã phải thuyết phục Sở Y Tế Công Cộng cho chị ấy làm xét nghiệm. Văn phòng của tôi, hiện đang chờ kết quả xét nghiệm của ba người, và đang phải tự tìm ra cách để mọi người được làm xét nghiệm. Ngay cả những chuyên viên chăm sóc sức khỏe như chúng tôi cũng không đủ điều kiện để được cho làm xét nghiệm nếu chúng tôi không có triệu chứng.

Trang thiết bị y tế bảo vệ cá nhân/PPE vẫn thiếu. Vẫn tìm không ra mặt nạ y tế N95. Thật đáng buồn khi các bác sĩ chuyên môn tim mạch, tiêu hóa, gây mê, nhi khoa, dược khoa, tất cả đều bàn bạc kỹ lưỡng không ngừng về cách khử trùng và dùng lại mặt nạ N95 để chúng tôi có thể bảo vệ bạn bè và đồng nghiệp. Và rồi sau đó chúng tôi khóc thương những đồng nghiệp đã ra đi vì họ dũng cảm hết lòng chăm sóc những người khác.

Tôi chưa bao giờ cảm thấy bất lực trong sự nghiệp làm bác sĩ như bây giờ. Chúng tôi không làm được gì nhiều cho bệnh nhân của chúng tôi. Họ bảo anh rể tôi chờ kết quả xét nghiệm, và nếu tình hình trở nặng nhanh thì hãy đi thẳng đến bệnh viện. Thật là an ủi biết bao! Hãy uống thêm thuốc bổ sung chất kẽm/zinc, sinh tố D, đeo mặt nạ bảo vệ, rửa tay. Đây là những lời khuyên căn bản mà tôi dành cho bệnh nhân của mình nhưng tôi thực sự không thể bảo vệ họ.

Nhưng mọi người có thể bảo vệ nhau. Chúng ta có thể bảo vệ lẫn nhau bằng cách thực hành nghiêm ngặt biện pháp cách ly xã hội. Cứ ghi nhớ một là chọn khoảng cách xa nhau sáu feet, hai là chọn chôn nhau sâu sáu feet. Thật không may, vẫn còn có những người đang lơ là với sự khuyến cáo này. Tôi để ý thấy các bãi đậu xe tại văn phòng y tế, chợ búa và Costco đã đầy trở lại. Cách DUY NHẤT để chúng ta tự bảo vệ bản thân và người khác là hạn chế tiếp xúc trực tiếp càng nhiều càng tốt. Ngay cả các hoạt động thiết yếu cũng phải được giảm xuống đến mức tối thiểu vào thời điểm này. Vào những ngày đầu tháng, tôi thấy có nhiều ông bà cụ xếp hàng dài vòng quanh góc phố đợi vào các nhà băng. Tôi cũng thấy có những người trẻ hơn, diện bộ đồ lớn, đi thẳng vào nhà băng vì họ đã có hẹn trước. Thật vậy sao?  Có phải nhu cầu ngân hàng của họ cần thiết hơn so với của một bà cụ lớn tuổi, đang xếp hàng chờ vào bên trong để nhận tiền mặt, để bà có thể ghé qua giờ đi chợ cho người cao niên của Costco mua giấy vệ sinh? Bắt người cao niên xếp hàng chờ đợi, trong đám đông, chỉ sẽ làm tăng thêm nguy cơ nhiễm bệnh vốn đã cao của họ.

Ngày 30 tháng 3 hằng năm là Ngày Thầy Thuốc Toàn Quốc, và đây là lần đầu tiên sau 25 năm, tôi cảm thấy mình đã làm việc quá sức và bị đánh giá quá thấp. Hầu hết trong những năm trước, các bệnh viện sẽ gửi cho chúng tôi những lời nhắn hay những món quà cám ơn vào ngày này. Năm nay, không có gì cả, nhưng cũng không ai trông mong gì cả. Tuy nhiên, có điều gì không tử tế lắm thay vào đó, các bác sĩ lại nhận được lời nhắc nhở không được sử dụng ảnh hưởng của mình để tự xét nghiệm COVID-19, và chúng tôi còn bị một trong những bệnh viện lớn ở Orange County cấm sử dụng mặt nạ y tế. Giống như một vài bệnh viện ở NYC sẽ  không cung cấp đầy đủ mặt nạ N95 cho các bác sĩ của họ, bệnh viện này ở Quận Cam sẽ không cho chúng tôi đeo mặt nạ y tế khi đang làm việc tại đây. Không thể tưởng tượng nổi. Họ chỉ chịu đổi ý sau khi có quá nhiều người phản đối.

Như tôi đã nói từ khi cuộc khủng hoảng này bắt đầu, tôi chưa bao giờ tự hào hơn về nghề nghiệp của mình. Vì vậy, vào Ngày Thầy Thuốc Toàn Quốc, tất cả chúng tôi đã cố gắng khích lệ lẫn nhau. Tôi muốn chia sẻ một lời nhắn vừa nhận được từ một người bạn hiền. Bác sĩ Brian Le, với tài hùng biện cá tính của anh, đã nói lên những gì tất cả các bác sĩ chúng tôi muốn nói cho nhau nghe. Anh đã viết: “Vào Ngày Thầy Thuốc Toàn Quốc, tôi xin gửi đến chị lời cảm ơn chân thành vì sự tận tâm không ngừng nghỉ đối với bệnh nhân và cộng đồng của chị. Xin được ca ngợi việc làm chăm sóc bệnh nhân của chị và đồng ý rằng trong thời điểm này chúng ta đang đáp lời kêu gọi phục vụ theo những phương hướng không thể tưởng tượng được. Khi chiến đấu với đại dịch COVID-19, chúng ta đang hợp lực cùng nhau tìm kiếm các giải pháp sáng tạo cho các thách thức trước mắt. Tôi cảm thấy tự hào và hân hạnh khi được làm việc cùng với tất cả các chuyên viên y tế, những người đặt trách nhiệm, sự tận tâm, và lòng bác ái khi chăm sóc những người cần được chăm sóc nhất là ưu tiên trên hết, rồi sau đó mới đến gia đình và cuộc sống của họ. Tinh thần này nhắc nhở tôi đây là những lý do tôi theo học nghành y. Tôi sẽ dùng những lý do này để dẫn đường hướng dẫn tôi vượt qua những tuần lễ thử thách sắp đến, khi tôi sẽ làm việc dựa theo trái tim, theo quá trình đào tạo và bản năng để tiếp tục thay đổi cục diện phần nào đó và giúp đỡ người khác.” Thật là tuyệt vời.

Trái ngược với điều tuyệt vời ở trên là những gì phát ra từ miệng ông Tucker Carlson, một người dẫn chương trình của Fox News, ông nói rằng việc Hoa Kỳ để các quan chức y tế công cộng quyết định những phương pháp đối phó với COVID-19 đang gây ra hoang mang. Không biết thế ông có ý định đề nghị ai dẫn đầu việc chống lại một đại dịch, một tình trạng sức khỏe cộng đồng khẩn cấp? Một người  nói dối? Một người lừa đảo? Một người cuồng tín đầy thành kiến? Một người phủ nhận khoa học? Một người tin theo thuyết nghi kỵ ngờ vực? Một người dẫn chương trình TV già mồm?

Vì thế, tôi tất nhiên quyết chí đề nghị chọn một người bác sĩ giỏi và tử tế vào bất cứ lúc nào, nhất là lúc này.

Ngày 2 tháng 4 năm 2020

Bác sĩ Mai Khanh Trần đã hành nghề y được 25 năm. Bà đã tổ chức nhiều chuyến công tác y tế lưu động ở nước ngoài để chăm sóc cho những người bệnh thiếu thốn nhất.
 
(Việt Tide chuyển ngữ)

It is here. It is not in China anymore. It is not just in New York City. It is not in Seattle. It is here in Orange County.
 
I will not give the daily number of cases and deaths because they are constantly changing, by the hours, by the minutes. I will mention a few statistics to shed light on the urgency of the matter.
 
America has surpassed China in the number of cases of COVID-19. Yesterday, we had the highest single-day death cases, over 1,000, in the US. Yesterday, we had the highest single-day new cases, over 1,000 in Los Angeles. And yesterday, we had the highest single-day new cases, over 100, in Orange County.  I guarantee you those records will be shattered in the coming days.
 
But the trend is slowing down, thanks to social distancing. The doubling rate of cases has gone from 2 days in some hotspots to now 4 days. Public schools in California are closed through this academic year. The stay-in-place order in California is indefinite. Nationally, back to work/business as usual has been extended to the end of April. Unfortunately, we still have regions in the country where there is no stay-in-place order or the order is very loose. The Governor of Georgia said two days ago that he did not know that asymptomatic patients can spread the virus. Seriously? The Governor of Florida, as well as a few other Governors, considers religious gatherings as essential activities, and churches are exempt from the order. Seriously? What we need is a tight national shut-down of 6 to 8 weeks if we are serious about protecting American lives and containing the spread of COVID-19.
 
And what we need is leadership that has the courage to make the tough calls but also fess up when mistakes are made. It is called a novel virus for a reason. We are dealing with an unpredictable and unknown killer. Frankly, we know very little about this virus, and what we do know evolves almost daily. So it is understandable, almost expected, that mistakes and miscalculations will occur. When these happen, do not deny, do not pivot, do not spin. Just say, we make the best judgment call we can, on good faith and with full consultation, based on the information we have, and we will adjust as needed. Most people will buy that. We won’t buy the callous disregard for lives and the flippant neglect of facts. 
 
Testing for COVID-19 is more available now, but it is still reserved for people with symptoms. Even then, it is not easy to get the test. My partner, who felt ill, had to convince Public Health to test her. My office, with three pending tests, had to figure out for ourselves how to get everyone tested.Even as healthcare providers, we did not qualify to get the test as long as we are asymptomatic.
 
There is still a major shortage of PPE. N95 cannot be found anywhere. It is sad when cardiologists, gastroenterologists, anesthesiologists, pediatricians, doctors of pharmacology, all brainstorm on how to sterilize the N95 masks for re-use so that we can protect our friends and colleagues. And then we mourn our colleagues who have died serving others so valiantly.
 
I have never felt so helpless in my life as a doctor. We have very little to offer our patients. My brother-in-law was told to wait for the test result and if he goes downhill fast, then go to the hospital. How comforting! Take more zinc, take more Vit D, wear mask, wash hands—these are the basic advice that I give my patients but I truly can’t protect them.
 
But you can. By practicing strict social distancing, we can protect each other.  Remember “six feet away or six feet under.” Unfortunately, people are getting complacent. I have noticed that the parking lots at medical offices, grocery stores, and Costco are full again. The ONLY way to protect yourself and others is to limit face-to-face exposure as much as possible. Even essential activities have to be reduced to a minimum at this time. On the first of the month, I saw the lines at the banks wrapping around the corners, with mainly the elders in line. I watched as several young people, in suits, going straight in because they had appointments. Seriously? Is their banking need more essential than that of an elderly woman, waiting to get cash so she can head over to Costco senior hour to get toilet paper? Making the seniors wait in line, in big crowds, is only going to increase their already-high risk.
 
March 30th was National Doctor’s Day, and for the first time in 25 years, I felt overworked and underappreciated. Most years, the hospitals would send us words or gifts of appreciation. This year, there was none, and none was expected. But to add insult to injury, the doctors received reminders to not use our influence to get COVID-19 tests for ourselves, and we were banned from our wearing masks by one of the large hospitals in Orange County. Just like some hospitals in NYC would not provide enough N95 masks to their doctors, this hospital in Orange County would not allow us to wear surgical masks while we are in the facility. Unbelievable. They only changed their mind after so many of us complained.
As I said at the beginning of this crisis, I have never been more proud of my profession. So on National Doctor’s Day, we all tried to cheer each other up. I received a note from a good friend that I would like to share. Dr Brian Le speaks for all of us physicians, with the eloquence uniquely his. He wrote, “On this National Doctor’s Day, I send you my heartfelt thanks for your unwavering commitment to your patients and communities. I celebrate your work caring for patients and recognize that we now find ourselves being called to serve in ways never imagined. As we fight the COVID-19 pandemic, we are banding together and finding creative solutions to the challenges at hand. I am proud and honored to work alongside all healthcare workers who put their families and lives on hold to provide dedicated and compassionate care to those who need it most. And I am reminded of the reasons I pursued a career in medicine. I let these reasons guide me through the challenging weeks ahead where I will follow my heart, training, and instincts to continue making a difference and helping others.” Beautiful. The opposite of beautiful is what came out of Tucker Carlson’s mouth, a Fox News host, when he said that it is bewildering that the US has let public health officials decide the country’s COVID-19 response. Who does he have in mind to take the lead on battling a pandemic, a public health emergency? A liar? A con-man? A bigot? A science denier? A conspiracy theorist? A loud-mouth TV host?
 
I would take a good doctor any time.
 
April 2, 2020
 
Dr Mai Khanh Tran has been practicing medicine for 25 years.  She has led many medical missions abroad to provide medical care to the underserved.